የመጻሕፍት ባለቤት የመሆን ፍላጎት ቢኖራችሁም ምን እንደሚሰሩ ግን እርግጠኛ አይደላችሁም? አንድ የመጻሕፍት ባለቤት የአንድ ኩባንያ እንቅስቃሴ በገንዘብ መዝገበ ቃላቶቹ ላይ በትክክል እንደተያዘና ሪፖርት እንደሚቀርብ ማረጋገጫ ይሰጣል። ለአንድ አነስተኛ ኩባንያ ለዚህ ተጠያቂ የሆነ አንድ ሰው ሊኖር ይችላል ። በአንድ ትልቅ ኩባንያ ውስጥ እያንዳንዳቸው ከገንዘብ መዝገበ ቃላቶቹ ውስጥ ጥቂቱን የማስመዝገብ ኃላፊነት ያላቸው በደርዘን የሚቆጠሩ የመጻሕፍት ባለቤቶች ሊኖሩ ይችላሉ። አንድ የመጻሕፍት ባለቤት የሒሳብ ሠራተኛን፣ የሒሳብ ረዳትንና ታናሽ የሒሳብ ሠራተኛን ጨምሮ የተለያዩ ስሞች ሊኖራቸው ይችላል።
የአንድ መጽሐፍ ጠባቂ ባሕርያት ምንድን ናቸው?
የመጻሕፍት ባለቤት መሆን የሚፈልግ ሰው ከቁጥር ጋር አብሮ መሥራት ያስደስተዋል ። ብዙዎች በትምህርት ቤት የሒሳብም ሆነ የንግድ ትምህርት ይወስዳሉ። በተጨማሪም አንድ የተዋጣለት የመጻሕፍት ባለቤት በሒሳብ ክፍሉ ውስጥ ከሌሎች ሰዎች ጋር ተባብሮ የመሥራትንና የመሥራትን አስፈላጊነት ይገነዘባል ። በድርጅታቸው ውስጥ ከሌሎች የመጻሕፍት አስቀማጮች ጋር ከመሥራት በተጨማሪ የሒሳብ፣ የሒሳብ ክፍያ ወይም ክፍያ ያለው ሰው በተለያዩ ደረጃዎችና በተለያዩ ድርጅቶች ውስጥ ከሚገኙ ሠራተኞች ጋር መገናኘት ሊያስፈልገው ይችላል። ከፍተኛ ደረጃ ያላቸው የሒሳብ ሠራተኞች የመጽሐፉን ባለቤት ነፃ የሆኑ የሒሳብ ተቋማት የጠየቁትን ድጋፍ እንዲሰጡ ሊጠይቁ ይችላሉ። በተጨማሪም በድርጅቱ ውስጥ ያሉ ሥራ አስኪያጆች በገንዘብ አያያዝ ወይም በአስተዳደር ሪፖርት ላይ ያለውን ተጨማሪ መረጃ ለማግኘት ወደ አንድ የመጻሕፍት ባለቤት ዞር ሊሉ ይችላሉ።
በተጨማሪም የመጻሕፍት ጠባቂዎች ከራሳቸው ኩባንያ ውጭ ያሉ ሰዎችን ያግኛሉ። ከእነዚህም መካከል ሻጮችና ደንበኞች፣ ጥቂቶቹን ለመጥቀስ ይገኙበታል። ከዚህ መመልከት እንደምትችለው ለእያንዳንዱ የመጻሕፍት ሥራ በጣም አስፈላጊ የሆኑ ቁጥሮች ብቻ ሳይሆኑ ከሌሎች ሰዎች ጋር ጥሩ የሐሳብ ልውውጥ ማድረግም ስኬታማ ለመሆን ቁልፉ ነው።
የመጽሐፍ ቅዱስ ባለቤት መሆን የምትችለው እንዴት ነው?
ከአንድ የሙያ ትምህርት ቤት የምሥክር ወረቀት ወይም ተባባሪ ዲግሪ ማግኘትህ የመጀመሪያ ሥራህን እንድታገኝና የመጻሕፍት ሥራህን ስኬታማ ለማድረግ ሊረዳህ ይችላል። አንድን ድርጅት በመጻሕፍት የመያዝ ችሎታ ረገድ አዎንታዊ ድጋፍ መስጠት የሚችሉ ችሎታዎችንና ባሕርያትን አሳይተሃል ። የሒሳብ ማሰልጠኛ ፕሮግራምን በተሳካ ሁኔታ በማጠናቀቅ በቁጥር የመሥራት ችሎታህን፣ በሁሉም የገንዘብ ሥራዎች ውስጥ በጣም አስፈላጊ የሆኑ ዝርዝር ጉዳዮችን በትኩረት መከታተልህን እንዲሁም ከሌሎች ሰዎች ጋር ጥሩ ግንኙነት የመፍጠር ዝንባሌ እንዳለህ አሳይተሃል።
የመጽሐፍ ቅዱስ ባለቤት መሆን ለምን አስፈለግን?
መጽሐፍ ጠባቂ መሆን ከሚያስገኛቸው ጠቃሚ ነገሮች አንዱ በሁሉም ኢንዱስትሪዎችና መልክዓ ምድራዊ ቦታዎች ላይ መሥራት ነው ። አንድ ድርጅት ትልቅም ይሁን ትንሽ፣ ትርፍ ለማግኘትም ሆነ ላለማግኘት፣ የገንዘብ መረጃዎችን በትክክልና ወቅታዊ በሆነ መንገድ መያዝ፣ ማጠናከርና ሪፖርት ማድረግ ያስፈልጋል።
አንድ የመጻሕፍት ባለቤት ምን ያደርጋል?
አንድ የመጻሕፍት ባለቤት የተለያዩ ሥራዎችን ማግኘት ይችላል ። የሒሳብ ክፍል ያለው የሙያ ትምህርት ቤት ከእነዚህ ሥራዎች ውስጥ ማናቸውንም ለመሥራት የሚያስፈልግህን የቴክኒክ እውቀት ያሠለጥናችኋል። በተጨማሪም ስለተለያዩ እንቅስቃሴዎች ግንዛቤ ይሰጥሃል ፤ በመሆኑም ይበልጥ ትኩረት የምትሰጠው የትኛውን የሥራ ድርሻ እንደሆነ ታውቃለህ ።
ኢዮብ #1 የሂሳብ ክፍያ
በአንድ ኩባንያ ውስጥ ክፍያ የሚከፈልበት የመጻሕፍት ባለቤት ወጪውን የመክፈል ኃላፊነት አለበት ። አብዛኛውን ጊዜ አንድ ሻጭ ክፍያ ከመውሰዱ በፊት የተለያዩ የመቆጣጠሪያ እርምጃዎች ይወሰዳሉ። የመጽሐፉ ባለቤት ቁጥሮቹ እንዲሟሉና የኩባንያው ንብረቶች እንዲጠበቁ በማድረግ ረገድ ቁልፍ ሚና ይጫወታል። የግዢ ትእዛዝ ከተሰጠ ከሻጩ የቀረበው ገንዘብ ከግዢው ትእዛዝ ጋር የሚስማማ መሆን አለበት ።
አንድን የክፍያ ሒሳብ ሒሳብ በትክክል እንዲከናወን ከተፈለገ የሒሳቡ ሒሳብ ትክክለኛ ኮድ ከወረቀት ጋር የሚስማማ መሆን ይኖርበታል። በኩባንያው ፕሮግራም መሰረት በየጊዜው የፅሁፉ ባለቤት ለሸቀጦቹ የሚላኩትን ወይም በኤሌክትሮኒክ መሣሪያ የሚቀመጡትን ክፍያዎች ለማዘጋጀት የቼክ ሥራ ይሰራል። አንድ ሻጭ ዘግይቶ ክፍያ ይጠብቃል ብሎ የሚጠብቅ ከሆነ አብዛኛውን ጊዜ ከሸጪው ጋር ሆኖ ችግሩን ለመፍታት የሚያስችል ክፍያ የሚከፈልበት ሠራተኛ ነው።
ኢዮብ #2 የሂሳብ ሂሳብ Receivable
አንድ ኩባንያ ከሸቀጦች ዕቃ ከመግዛት በተጨማሪ ለደንበኞቹ የሸጣቸውን ዕቃዎች ወይም አገልግሎቶች በዋጋ ሊሸጥ ይችላል። አንድ የሂሳብ ተበዳሪ ጽ/ቤት የሂሳብ ወረቀት በሚፈጥርበት ጊዜ ኩባንያው ከደንበኛው ገንዘብ ሊቀበል መሆኑን የሚያሳይ ተበዳሪ ይመዘናል። በተጨማሪም ደንበኛው ምን ያህል መክፈል እንዳለበት እንዲያውቅ ለደንበኞቹ ማስተላለፍ አለበት ። የተበዳዩ የመጻሕፍት ባለቤት ሒሳቡን ሊያወጣ ወይም ክፍያውን ሊያመለክት ይችላል። ደንበኛው እየከፈለ ካለው ክፍት የኢንዶለሪ ክፍያ ጋር የሚጣጣም ክፍያ ከደንበኛው ያገኛሉ። ደንበኛው ክፍያ ለማድረግ ዘግይቶ ከሆነ አንድ የሂሳብ መዝገብ ባለቤት ደንበኛውን ማነጋገርና ክፍያው መቼ እንደሚደረግ ማወቅ ሊኖርበት ይችላል።
ኢዮብ #3 Payroll
ለአንድ የመጻሕፍት ባለቤት ሌላው ማራኪ ቦታ ደግሞ ደመወዝ በሚከፈልበት ክፍል ውስጥ መሥራት ነው ። በደመወዝ ስርዓቱ አዳዲስ ሰራተኞችን የማቋቋም ኃላፊነት ከሰው ሃብት ክፍል ጋር በመተባበር የደመወዝ ጽህፈት ቤት ኃላፊነቱ ነው። አንድ ሠራተኛ የደመወዝ ጭማሪ ሲያገኝ የደመወዙ ጸሐፊ በደመወዝ መዝገብ ላይ ለውጥ ማድረግ አለበት። ሠራተኞች ትክክለኛና በሰዓቱ ክፍያ እንዲያገኙ ደመወዙበትክክል መመደብ አለበት። ይህም ለሠራተኞች የሚከፈለው ክፍያ በተገቢው መጠን ላይ መሆኑን፣ ለቀረጥና ለጥቅማጥቅም የሚቀርብ ቅናሽ ሁሉ ትክክል መሆኑን፣ በየጊዜው የሚያገኙት የአጠቃላይ ክፍያ ምክትልክ ትክክል መሆኑን ያረጋግጠዋል።
ኢዮብ #4 ቋሚ ንብረቶች
አንድ ንግድ ከአንድ ዓመት ለሚበልጥ ጊዜ ኩባንያውን በሚጠቅም ንብረት ላይ ገንዘብ ሊያስቀምጥ ይችላል ። እነዚህ ቋሚ ንብረቶች ወይም ንብረቶች፣ ተክሎችና ዕቃዎች ይባላሉ። አንድ ትልቅ ንግድ እነዚህን ውድ ኢንቨስትመንቶች በትክክል መከታተልና ወጪ መከታተሉን የሚያረጋግጥ የመጻሕፍት ባለቤት ይኖረዋል ።
ኢዮብ #5 General Ledger
አንድ የመጽሐፉ ባለቤት የትኛውንም የንግድ ዘርፍ ቢደግፍ ሥራቸው በሙሉ የተዘጋጀው አጠቃላይ መዝገቡን ለመመገብ ነው ። ይህ የንግዱ እንቅስቃሴ ሁሉ ስብስብ ነው. አጠቃላይ የመዝገብ ሂሳብ ቡድን ገቢዎች, ወጪዎች, ንብረቶች, ዕዳዎች, እና የባለቤቶች ንብረት ያካትታል. በመላው አገሪቱ የሚገኙ የንግድ ድርጅቶች በሙሉ ማለት ይቻላል በእነዚህ ሰፊ ዘገባዎች መሠረት የሒሳብ መጻሕፍት አሏቸው ። ይህም አንድን የንግድ ሥራ በጊዜ ወደ ጊዜ በማነጻጸር ፣ አንድን ንግድ ከሌሎች ጋር በማወዳደር እንዲሁም እንደ ባንኮችና ግብር ባለ ሥልጣናት ያሉ ሦስተኛ ሰዎች ሊረዱት ከሚችሉት የገንዘብ ክፍያ ጋር ለማወዳደር ያስችላል ።
የመጽሐፍ ጥበቃ ፕሮግራም በሚከናወነው ጊዜ ምን ትምህርት አለህ?
የሂሳብ እና የባለሙያ የንግድ መተግበሪያዎች ዲፕሎማ ፕሮግራም በአንድ ንግድ ውስጥ ለሂሳብ ሂሳብ ኃላፊነት ላላቸው ብዙ ሚናዎች ያዘጋጃችኋል. በዚህ የሙያ ፕሮግራም ወቅት የምትማራቸው አንዳንድ ርዕሰ ጉዳዮች የሚከተሉት ናቸው፦
በአብዛኛው ተቀባይነት ያገኙ የሒሳብ መመሪያዎች
የንግድ ድርጅቶች ከመደበኛው የሒሳብ መዋቅር በተጨማሪ በጥቅሉ ተቀባይነት ያገኙ የሒሳብ መመሪያዎችን (GAAP) በጥብቅ ይከተላሉ። እነዚህ በሒሳብ ተቆጣጣሪ ቦርዶች የተቀመጡ ወይም በጊዜ ሂደት ተቀባይነት ያገኙና የተረዱ ደንቦችና መመሪያዎች ናቸው ። በሒሳብ ሥራ ላይ የሚሠራ ማንኛውም ሰው ስለ ኩባንያው ሁሉንም ነገር ሲመዘግብና ሪፖርት ሲያደርግ GAAP እንደሚከተል የማረጋገጥ ኃላፊነት አለበት ።
የሂሳብ አያያዝ እርቅ
አንድ ኩባንያ ሊያስቀምጣት ከሚገባው በጣም አስፈላጊ የሆነ የገንዘብ ቁጥጥር አንዱ ወርሃዊ ዕርቅ ነው ። አንዱ የእርቅ አይነት በእያንዳንዱ subledger ሚዛን እና በአጠቃላይ መዝገብ ውስጥ በሚገኘው የሂሳብ ሚዛን መካከል ያለውን ልዩነት መለየት እና ማብራሪያ ነው. ሌላው የእርቅ ዓይነት የባንክ ሂሳቦችን በአጠቃላይ በጥሬ ገንዘብ መጠን ማወዳደር ነው። የመጽሐፉ ባለቤቶች ልዩነቱን እያስከተሉ ያሉ ነገሮችን በማጥናትና ምን እርምጃ መውሰድ እንዳለባቸው በመወሰን እርቅ እንዲፈጽሙ ወይም ድጋፍ እንዲሰጡ ሊመደቡ ይችላሉ። አንድ የሒሳብ ረዳት ኃላፊነት ሊሰጠው ከሚችላቸው በርካታ የወር፣ የአራተኛና የዓመት መጨረሻ የቅርብ እንቅስቃሴዎች መካከል የታረቁ ሒሳቦችና የባንክ ሒሳቦች ሁለት ብቻ ናቸው።
አካውንቲንግ ሶፍትዌር
ደግነቱ, እያንዳንዱ ንግድ የራሱን የሂሳብ ሶፍትዌር ኮድ ማድረግ እና ማዘጋጀት አያስፈልገውም. ብዙ ትላልቅ ኩባንያዎች ለኢንዱስትሪያቸው የተለየ የራሳቸውን የሒሳብ ሥርዓት ያዘጋጃሉ ። ሌሎች ትላልቅ ኩባንያዎች ደግሞ የሶፍትዌር ስርዓት ለመጠቀም ይመርጣሉ. ይሁን እንጂ ትናንሽና መካከለኛ መጠን ያላቸው ኩባንያዎች ሊጠቀሙባቸው የሚችሉ መደበኛ የሒሳብ ፕሮግራሞች አሏቸው። በጣም ታዋቂ ከሆኑት ብራንዶች መካከል ሁለቱ QuickBooks እና Sage ናቸው. ምንም እንኳ አብዛኞቹ የመጻሕፍት ባለቤቶች የኮምፒውተር ፕሮግራሙ ለመረዳት ቀላል ሆኖ ቢያገኙትም አንድ የመጻሕፍት ባለቤት በአንድ የተወሰነ የኮምፒውተር ፕሮግራም ላይ ብዙ ሥልጠናና ልምድ ባገኘ መጠን ለሥራቸው የበኩላቸውን አስተዋጽኦ ማበርከት ይችላሉ።
የዳታ መግቢያ vs. Automation
አንዳንድ ሰዎች የመጻሕፍት ባለቤት የሚለው ሐሳብ አረንጓዴ የድምፅ ማጫወቻ ቁጥሮችን የያዘ ሰው በአንድ ትልቅ መጽሐፍ ውስጥ እንዲካተት ሊያደርግ ይችላል። ከሠላሳ ዓመት በፊት የመጻሕፍት ጥበቃ እያንዳንዳቸው በቁጥሮችና በወረቀት ላይ በሚገኙ መረጃዎች ስክሪን ላይ የተቀመጡ በርካታ ሠራተኞች ይመስሉ ነበር ። በዛሬው ጊዜ በርካታ የሂሳብ መዝገቦች ከሰርቨር ወደ ሰርቨር እና ከፋይል ወደ ፋይል ይለዋወሳሉ። አንድ ነጥብ ብቻ አንድ የሂሳብ ልውውጥ ወደ እያንዳንዱ ንዑስ ስርዓት, መዝገብ, ሪፖርት, እና የፋይናንስ ሒሳብ በሚያስፈልግበት ቦታ መመገብ ይችላል. ይህ በአንድ ወቅት መረጃ መያዝ የመጽሐፍ ጥበቃን ይበልጥ ውጤታማና ትክክለኛ አድርጎታል። በተጨማሪም የመጻሕፍት ጠባቂዎች ቀደም ባሉት ዓመታት ከነበረው የበለጠ በቴክኒክ ረገድ ጨዋ እንዲሆኑ የሚያስገድድ ብቃት ፈጥሯል ።
Microsoft Office Certification
Microsoft Office የምርታማነት መተግበሪያዎች መደብር ሲሆን መደበኛ የንግድ መተግበሪያ ሆኗል. በሁሉም መጠን ላላቸው የንግድ ድርጅቶች ሰነዶችን ለመፍጠር፣ ለመያዝና ለማከማቸት ይረዳል። የ Microsoft Excel መተግበሪያ ለብዙ ሂሳብ እና መፅሀፍት አቅራቢዎች በጣም ጠቃሚ መሳሪያ ነው. የሂሳብ አያያዝ ክህሎት ያዳበረእና የ Microsoft Office የምስክር ወረቀት ስልጠና የተቀበለ አንድ bookkeeper የመጻሕፍት ማስከበሪያ ስራውን በትክክል እና ውጤታማ በሆነ መንገድ ማከናወን እንደሚችሉ ማሳየት ይችላል።
የመጨረሻ ሃሳቦች
የመጻሕፍት ጥበቃ ሥራ ለገንዘብ ሥራ ጥሩ ጅምር ነው ። አንድ የመጻሕፍት ባለቤት ሥራውን ለማራመድ ወደ ሌላ ቦታ መሄድ የሚችልባቸው በርካታ አቅጣጫዎች አሉ ። ተሞክሮ ያለውና ባለሙያ የሆነ የመጻሕፍት ባለቤት በአሁኑ ጊዜ ባለው የሥራ ቡድናቸው ውስጥ መሪ በመሆን የበላይ ተቆጣጣሪ ወይም ሥራ አስኪያጅ ሆኖ መሥራት ይችል ነበር ። የሥራ ልምዳቸውን በማስፋት ከጊዜ በኋላ ወይም የሥራ እድገት በማድረግ ወደ ሌላ የሥራ ቡድን መሄድ ይችሉ ነበር ። በድርጅቱ ውስጥ እንደ ሕጋዊ፣ ሥራ ወይም ሰብዓዊ ሀብት ያሉ ገንዘብ ነክ ያልሆኑ ነገሮችን ማከናወን ይችላሉ። በመልክዓ ምድራዊ አቀማመጥ በመላው አገሪቱ የመጻሕፍት ጠባቂዎች አስፈላጊነት አለ። ይህ እድገትና እድገት አስተማማኝ ሥራ ለማግኘት ለሚፈልጉ ሰዎች የመጽሐፍ ጥበቃ ጠቃሚ ሆኖ እንዲገኝ ላቸውላቸው ይችላል ።
ተጨማሪ እውቀት ማግኘት ትፈልጋለህ?
እንደ መጽሐፍ ጠባቂ በመግቢያ ደረጃ ሥራ ለመጀመር ዝግጁ ነዎት? ICT የኛ የሂሳብ አያያዝ እና ፕሮፌሽናል ቢዝነስ አፕሊኬሽኖች ፕሮግራማችን የሚከፈሉ/ተቀባይነት ያለው ፣የደመወዝ ክፍያ ፣የአጠቃላይ ደብተር ፣የሪፖርት አቀራረብ/መረጃ መግቢያ እና የቢሮ አውቶማቲክ መሰረታዊ ነገሮችን ያስተምርዎታል። ማንኛውንም መጠን ያለው ድርጅት ለመደገፍ እና በሂሳብ ክፍልዎ ላይ ለውጥ ለማምጣት ዝግጁ ይሆናሉ።
የመጀመሪያውን እርምጃ አብረን እንውሰድ! ተጨማሪ እውቀት ለማግኘት አሁኑኑ ያነጋግሩን።